سامانه اطلاعات جغرافیایی (سورنا)
سامانه اطلاعات جغرافیایی
GIS (Geogeraphical Information System) مجموعه‌ای سازمان یافته از سخت‌افزار، نرم‌افزار، داده‌های مکانی- توصیفی، افراد متخصص و الگوریتم‌هاست که به منظور گردآوری، ذخیرهسازی، بهنگام‌سازی، پردازش، بازیافت و تجزیه و تحلیل اطلاعات طراحی شده و به بیان مشخصات جغرافیائی داده‌ها می‌پردازد.
| 1- تاریخچه مختصری از GIS در واقع اصطلاح GIS، در اواسط سال 1960 میلادی پا به عرصه وجود نهاد. توسعه GIS از سال 1960 میلادی با تلاش گروه کوچکی از پیشگامان حرفه‌ای چند رشته علمی شروع شد. هر گروه علاقه داشتند که از تکنولوژی کامپیوتر عصر خود در کاربرد داده‌های جغرافیائی و در موارد خاصی از مدیریت زیست محیطی و برنامه‌ریزی استفاده نمایند. | |
در سال 1964 در شهرهای اوتاوا و اونتیاریوی کانادا به وسیله دانشمندی به نام روجر توملنیون با مطرح کردن مبحث سیستم‌های جغرافیایی کانادا،GIS را وارد دنیای عملی مینماید.
2- وظیفه سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS)
وظیفه اصلی یک سیستم اطلاعاتی، انجام نوعی عملیات بر روی داده‌هاست که به کمک آن بتوان سریع‌تر، دقیق‌تر و بهینه‌تر بر روی مسائل مربوط به این داده‌ها تصمیم‌گیری کرد. این مراحل از جمع‌آوری داده، تغییر فرمت و ذخیرهسازی آن‌ها آغاز شده و شامل مسائل مدیریت، تجزیه و تحلیل، مدل‌سازی می‌گردد و ما را در جستجو و تهیه فضای پرسش و پاسخ بر روی حجم بالای اطلاعات و نمایش داده‌های توصیفی در مدت زمان بسیار کوتاه یاری می‌کند. در واقع یک سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) تمامی وظایف یک سیستم اطلاعاتی را بر روی داده‌های جغرافیائی بر عهده دارد.
3- اجزاء اصلی GIS
سیستم اطلاعات جغرافیائی از سه جزء اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:
الف) نیروی متخصص: نیروی متخصص وظیفه طراحی، پیاده‌سازی و همچنین به روزرسانی داده‌ها و اطلاعات را بر عهده دارد.
ب) رایانه: رایانه شامل سخت‌افزار و نرم‌افزار مناسب است که جهت ذخیرهسازی، بهنگام‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ج) داده: داده‌ها در سیستم اطلاعات جغرافیائی به دو دسته تقسیم می‌شوند: داده‌های مکانی که نشان‌دهنده موقعیت و شکل عوارض بوده و داده‌های توصیفی که بیانگر ویژگی‌ها و خصوصیات عوارض می‌باشند.
4- کاربرد GIS در برنامه ریزی شهری
با افزایش جمعیت شهر به عنوان یک عنصر پویا، پیوسته دچار تحولات و دگرگونی‌های بسیار بوده و هدف نهایی برنامه‌ریزان نیز بالا بردن سطح رفاه و آسایش مردم و حل مشکلات و معضلات جوامع شهری عنوان شده است. امروزه با توجه به ابعاد پیچیده مسائل شهری و دخالت متغیرهای مختلف در برنامه‌ریزی شهری از مدل‌ها و نرم افزارهای مختلف برای برنامه‌ریزی استفاده شده که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یکی از ابزارهای قدرتمند در پاسخگویی به نیازهای مطالعاتی و کاربردی محسوب می شود.
برخی از کاربردهای سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) شهری می‌تواند به شرح ذیل باشد:
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
|