تسهیلات لیزینگ
نقش عملیات لیزینگ در چرخه اقتصادی کشورها و اثرات مثبت و اجتنابناپذیری که در ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا و سرانجام توازن منطقی در موازنه پرداختهای جوامع صنعتی و رو به توسعه بهجای گذاشته، موجب میشود که این شیوه اعتباری، با تکیه بر تخصصها و ویژگیهای نوین اجرایی بتواند موقعیت خود را به عنوان یکی از مهمترین روشهای تأمین اعتبار در سطح اقتصاد داخلی و بینالمللی تثبیت نماید. بر این اساس، حقیقتاً بخش عظیمی از عملیات مالی، تسهیلاتی و سرمایهگذاری و تأمین اعتبار در جهان با استفاده از روشهای نوین لیزینگ انجام میپذیرد به طوری که، بر اساس بررسیهای مؤسسات مطالعاتی اقتصادی معتبر جهان روش تأمین اعتبارات از طریق لیزینگ در بین مکانیزمهای گوناگون اعتباری، بعد از وامهای مستقیم بانکی در مرتبه دوم قرارگرفته است.
کلمه لیزینگ همانند بانک، متضمن معنی خاص خود است و در فارسی با کلمه اجارهدهی و اجارهداری مترادف است. ولی بهترین معنی آن که به نظر میرسد با کلمه لیزینگ همخوانی بیشتری دارد، اجاره اعتباری است. لیزینگ به عنوان یکی از موثرترین شیوه اختصاص منابع مالی جهت سرمایهگذاریهای مولد و جدید میتواند بهعنوان اهرمی جهت توسعه همه جانبه صنعت کالاهای سرمایهای (مصرفی) بادوام به عنوان یک محور قابل رشد و تعالی در نظر گرفته شود.
لیزینگ در دایره المعارفهای جهان به مفهوم اجاره معنا گردیده است. لیزینگ (leasing) یک رشته فعالیت اعتباری کاملاً تخصصی مبتنی بر روش اجاره است که، در آن نوعی قرارداد با توافق میان دو نفر یا بیشتر، اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، به منظور بهرهبرداری از یک کالا یا منفعت کالای سرمایهای (یا مصرفی) با دوام، که از قابلیت اجاره برخوردار باشد، منعقد میگردد.
بنابراین لیزینگ، مجموعهای از مبادلات اقتصادی مشتمل بر خرید، اجاره و نهایتاً فروش (به شرط تملیک) را در بر میگیرد. در این روش شرکت لیزینگ به عنوان موجر و متقاضی استفاده از تسهیلات لیزینگ به عنوان مستأجر نامیده میشود. یا به عبارتی لیزینگ یک نوع قرارداد بین موجر و مستأجر است که طی آن به مستأجر حق استفاده از دارائی معینی داده میشود و در ازای آن مشتری متعهد میگردد که در دورههای معینی، مبلغ مشخصی مال الاجاره به موجر بپردازد. در نتیجه هر دارایی را که بتوان خریداری کرد، میتوان لیزینگ هم نمود. در این روش مستاجر موظف است، در پایان مدت قرارداد و پس از تسویه، مورد اجاره را تملک نموده یا به موجر مسترد نماید. چنانچه مستاجر در پایان مدت قرارداد خواستار تملک مورد اجاره باشد، میباید مبلغی را که در ابتدای دوره، با توجه به استهلاک و عمر مفید مورد اجاره، به عنوان قیمت فروش یا باقیمانده یا ارزش اسقاطی مورد اجاره تعیین گردیده است، به موجر پرداخت نماید.
برخی از مزایا و ویژگی های مورد صنعت لیزینگ
- رونق اقتصادی
صنعت لیزینگ از طریق ابزار «کمک فروش» برای کالاهای سرمایه ای بادوام میتواند، به رشد و شکوفایی شرکتهای تولیدی و دانشبنیان از طریق روانسازی چرخه تولید و فروش محصولات به آنها کمک کند.
- ربوی نبودن
در روش اجاره اعتباری (لیزینگ) موضوع بهره مطرح نیست و موجر برای کالایی که به اجاره میدهد اجاره بهای عادلانهای که شامل هزینه بهرهبرداری از کالای سرمایهای است، به صورت اقساط از مستاجر دریافت مینماید. بنابراین یکی از مزیتهای لیزینگ انطباق آن با موازین فقهی و اسلامی است.
- تورمی نبودن
روش لیزینگ به دلیل عدم تزریق مستقیم منابع مالی به متقاضی و پیشگیری و بازدارندگی این روش از ورود مستقیم منابعی که، به صورت تسهیلات به بازار سفتهبازی واگذار میشود، دارای خاصیت ضد تورمی است. از یک سو به چرخه تولید و افزایش حجم آن کمک میکند و از سوی دیگر از طریق ایجاد تسهیلات به افزایش تولید، افزایش اشتغال، افزایش تولید ناخالص داخلی و تعادل قیمتها به عنوان یک اهرم ضد تورم عمل مینماید.
- واقعی بودن معاملات لیزینگ
لیزینگ به دلیل طبیعت خود که حاکی از خرید کالا توسط شرکت لیزینگ و تحویل عینی و واقعی کالا به مستأجر است، شائبه هرگونه سوءاستفاده و صوری بودن عملیات اعتباری را از بین میبرد که این خود به سلامت اعتباری و به بازگشت به موقع تسهیلات اعطایی کمک میکند.
- ایجاد اشتغال
لیزینگ یکی از روشهای مؤثر در ایجاد اشتغال محسوب میشود زیرا میتواند شرایط لازم کار برای متخصصان و یا افرادی که توانایی انجام کار دارند اما از امکانات و ابزار کار برخوردار نیستند را، فراهم آورد.
|